PHE Corona update

27-04-2020

28-04-2020

Excuses op voorhand

Ik ben me ervan bewust dat ik anders naar deze crisis kijk en ermee omga dan anderen en ook dat het mij in mindere mate raakt dan mensen die helemaal geen werk meer hebben of van wie hun naasten ziek zijn. Ik heb dus eigenlijk makkelijk praten aan de zijlijn. Toch heb ik geprobeerd om te verwoorden hoe ik het zie en ermee omga. Omdat ik best kritisch ben over hoe we met zijn allen reageren maar vooral om te delen hoeveel moois en leuks er om me heen gebeurt en dat dit niet komt omdat het allemaal zo fantastisch gaat of vanwege de rooskleurige vooruitzichten. De stukjes zijn denk ik allemaal los te lezen, mochten er onderwerpen bij zitten waar ik ongenuanceerd, direct of lomp ben dan wil ik hiervoor bij voorbaat mijn excuses aanbieden.

Het begin

Ik herinner me, toen de angst voor het Coronavirus vaste vorm begon aan te nemen, dat ik met een beetje tegenzin dacht: misschien moeten we toch wat maatregelen gaan nemen. Op vrijdagmiddag vroeg ik Nard en Joost in het bijzijn van een aantal anderen of zij vonden dat we iets moesten doen, bijvoorbeeld zelf brood meenemen in plaats van met zijn allen te lunchen en aan één lange tafel onze boterhammen te smeren. Ik vroeg dit bewust aan Nard en Joost omdat ik vermoedde dat zij het allemaal wel onzin zouden vinden en ik dus het antwoord zou krijgen dat ik wilde krijgen en hiermee tegelijk draagvlak creëerde voor het besluit om nog maar even niets te doen. Ik kreeg het antwoord waar ik op hoopte: allemaal onzin, lekker samen lunchen en gewoon een beetje extra opletten en de algemene hygiënevoorschriften in acht nemen, dan komt het wel goed.

Naar aanleiding van de persconferentie op zondagavond 15 maart appte ik met Joost en kwamen we tot de conclusie dat we niet alleen zelf lunch mee gingen nemen maar ook in shifts zouden gaan eten zodat mensen zo min mogelijk wisselend met elkaar in contact zouden komen. Binnen nul werkdagen hadden we onze mening bijgesteld.

Mavaleix

Op de valreep hadden mijn dochters Lieve, Roos en Geertje bedacht dat als er dan toch quarantainemaatregelen zouden komen het veel fijner is om midden in de natuur in onze vakantiehuizen in Mavaleix te zitten. Ik vond het, waarschijnlijk als enige volwassene, een leuk en verstandig idee, al was het maar omdat er mogelijk een avontuur aan vastzat. Is het nog wel mogelijk om boodschappen te doen en mag je de grenzen nog wel over en überhaupt reizen?

Lieve regelde een auto en ging zondagavond met drie vriendinnen de grens met Frankrijk over. De plannen van Roos en Geertje strandden omdat de vriendin met auto op het nipperte niet mee mocht. Later wilden ze alsnog gaan maar toen was het echt verboden en vonden ze het toch iets te stout om wel te proberen.

Lieve en haar vriendinnen hadden in een mum van tijd de beperkte internetbundel die we met veel pijn en moeite in de bossen hebben geïnstalleerd opgebruikt en zijn bij Kees op het Chateau gaan werken. De jonge vrouwen zijn allemaal heel erg druk met hun werk en het verwezenlijken van hun dromen en hadden dus niet veel tijd om te koken. Lieve heeft ontdekt dat ze, net als wij, heel erg houdt van koken. Eten, lezen, slapen, wandelen, van de natuur genieten en in mijn geval klussen kortom totaal tot rust komen is de hoofdactiviteit in Mavaleix. Ze zijn inmiddels weer thuis en hebben een ruim vier weken kortere quarantainecrisis meegemaakt dan wij.

Ziekteverzuim

Dat weekend was ik behoorlijk verkouden. Zondagnacht was het eigenlijk al bijna over maar ik mocht van Stefanie (mijn vriendin) niet op kantoor gaan werken omdat dat een slecht voorbeeld zou zijn. Dus heb ik voor het eerst van mijn leven toegegeven aan ziekte en ben ik in het ‘Kleinste Huisje’, waar ik tegenwoordig woon, kiplekker gaan werken. Dit huisje is nu bijna af en is een geluksbrenger in het kwadraat. Het is gebouwd in de oude traforuimtes in de verste hoek van ons pand.

Jaren geleden zijn we begonnen aan de bouw ervan. Ik heb het bedacht en getekend als artist in residence en alsof ik er zelf ging wonen, wat nu dus ook het geval is. Op de hoek van het pand waar de winkel zit zaten vroeger drie traforuimtes van elk 2 x 2 meter en ongeveer 7 meter hoog. We hebben de muren ertussenuit gesloopt en er twee betonnen verdiepingsvloeren in gestort waardoor er nu een huisje van alles bij elkaar 47 meter in zit van. Ondanks dat het nog niet helemaal af is, is het alsof ik in mijn eigen droom leef.

We hebben een stofzuiger gekocht, meer een soort kruimeldief, die in keukenkastje past. Stofzuigen is zoals ik had verwacht ook al dacht Stefanie dat stofzuigen stofzuigen is in een klein huisje zelfs met een kruimeldief. Iets kopen is nieuw voor me want ik koop vrijwel nooit iets en een stofzuiger kocht ik voor het eerst van mijn leven.

Enfin, ik heb een dag in mijn kleinste huisje (voor de vorm) in quarantaine heerlijk kunnen werken. Ik was zo verkouden omdat ik vermoedelijk aangestoken was door Ilonka, Nard of Harm die allemaal de weken ervoor snipverkouden en/of grieperig waren geweest. Harm voelde zich echt beroerd en was zelfs benauwd. Hij is twee dagen thuisgebleven, iets wat we nog niet meegemaakt hebben. Hij was voor zijn eigen gevoel net op tijd weer beter om weer aan de slag te gaan. Nog wat snotterig maar niet meer besmettelijk kon hij weer aan de slag. Gelukkig werken we in een ruim bemeten pand en het is het niet moeilijk de gewenste afstand te houden.  

Sommige werknemers vonden Harm daarna, en sowieso werken met zijn allen, wel een beetje eng en moeilijk maar in de weken nadat de maatregelen zijn ingegaan is het ziekteverzuim, ook in de werkplaats, op enige momenten zelfs naar nul gedaald en gaan we vermoedelijk de laagste ziekteverzuimperiode ooit tegemoet. Met dank aan de maatregelen en vermoedelijk het bewustzijn dat werken eigenlijk een zegen is! Misschien is  de belangrijkste reden voor het lage ziekteverzuim dat er niet meer gefeest mag worden. Ik zou eigenlijk het maandagverzuim van vóór het ingaan van de maatregelen en erna eens moeten vergelijken.  

Gevolgen

We hebben dus een laag ziekteverzuim maar door de sluiting van het restaurant, nauwelijks klanten in de winkel en minder orders in de productie veel minder werk. Gelukkig hebben we wel een goedgevulde orderportefeuille die dus door de mindere verkoop af zal nemen. Het goede nieuws is dat de levertijden zullen afnemen.   

Ook heeft de overheid, in hoeverre een overheid snel kan zijn, snel gereageerd. De lonen worden gecompenseerd in de mate waarin we op concernniveau omzetverlies hebben. De wijze waarop de deze berekening gebeurt blijkt door toeval in ons voordeel. Best oneerlijk als je bedenkt dat andere bedrijven het misschien net andersom hebben alhoewel het bij ons komt omdat de resultaten de laatste jaren slecht waren en we in een periode zitten waarin we met minder mensen efficiënter willen gaan werken zonder perse de omzet te handhaven.

De maatregelen lijken dus relatief voordelig en onze bank mag nu door dezelfde maatregelen ineens wel de aflossingsverplichtingen opschorten. Als alles een beetje meezit is de wereld weer enigszins  normaal als in oktober de Dutch Design Week van start gaat en we aan ons traditioneel sterkste kwartaal beginnen. Gekscherend zeg ik wel eens dat we er dankzij de Coronacrisis doorheen gaan komen. De financiële zorgen zijn in elk geval niet veel erger dan die we al hadden, we gaan afgetraind de crisis in! Maar afgetraind of niet, als de maatregelen niet bijgesteld worden lijkt me niet dat we het, zonder het roer drastisch om te gooien, gaan redden!

Afhaal / restaurant

Tijdens de vorige DDW hebben we aan de zijkant van het restaurant onze friettent geopend. Vanzelfsprekend hadden we een vliegende start omdat je tijdens de DDW ouderwets over de hoofden van bezoekers kunt lopen. Daarna was de omzet iets minder dan verwacht maar groeide deze wel langzaam.

We kwamen er door de aanhoudende drukte in het restaurant niet echt aan toe om de plannen die we hadden om een soort echt lekkere frietmaattijden aan te bieden van de grond te krijgen. De afhaal krijgt nu ineens alle aandacht en het loopt heel goed! De friettent heeft een impuls gekregen die waarschijnlijk blijvend voor een structureel hogere omzet gaat zorgen. Maar nog leuker en belangrijker is dat nu iedereen zin heeft om er een friet snackbar-restaurant van te maken en dat we moules (mosselen)-friet, hamburger-friet, sliptong-friet,  biefstuk-friet etc., etc. gaan serveren. Echte frietmaaltijden dus.

Als het restaurant straks weer open mag hoor ik van alle kanten dat dit waarschijnlijk in eerste instantie mag mits er anderhalve meter afstand in acht wordt genomen. Gelukkig wordt er, ondanks dat vrijwel iedereen er oprecht rekening mee lijkt te houden, er in het algemeen niet al te serieus met die anderhalve meter omgegaan. In de supermarkt bijvoorbeeld, waar het onmogelijk is om anderhalve meter afstand te houden, zijn geen handhavers. Ze hebben wel een ‘verplicht-gebruikmaken-van-een-karretje-beleid’ (of soms niet eens) waarmee ze het maximaal aantal klanten kunnen bepalen. Op de markt, waar veel meer ruimte is en op dit moment minder mensen, zijn de handhavers wel heel fanatiek met plakband in de weer. Iedereen doet zijn best!  Mocht het zo zijn dat we met zijn allen kerngezond vrij van welk virusje dan ook anderhalve meter moeten aanhouden, dan hebben we ook weer relatief geluk want ons restaurant en terras zijn heel groot en we zijn gewend dat onze gasten vrij ver van elkaar af kunnen zitten.

Zelf ga ik ervan uit dat de regering vast zal houden aan haar beleid en dat het doel is dat de zorg het aan kan en dat de maatschappij zo min mogelijk ontwricht mag raken en er zoveel mogelijk mensen corona moeten krijgen. Dat zou beteken dat, nu de eerste golf voorbij is, de risicogroep ontzien moet worden de mensen die ziek zijn voorzichtig zijn en we weer zo snel mogelijk het normale leven oppakken. Zo pragmatisch mogelijk van een noodzakelijkerwijs door emoties gekleurd beleid naar een weer functionerende samenleving.

Ik bedacht, en dit is misschien een beetje cru, dat qua statistiek, waar ik heel erg van houd, je maar één keer dood kunt gaan dus als er veel mensen doodgaan met een zeer beperkte levensverwachting dit op een goed moment betekent dat het probleem vanzelf minder wordt.        

Kapperscontainer  

Een tijd geleden kwam Govert, een vriend van één van onze timmermannen, langs. Hij wilde graag een ruimte huren om zijn eigen kapsalon te beginnen. Ik vond het gelijk een superleuke jongen en we hadden al eerder nagedacht over een kapsalon in ons gebouw. Alle inpandige ateliers zijn momenteel verhuurd en sowieso eigenlijk te groot voor wat hij nodig heeft. De ateliers die we in de toekomst gaan bouwen zijn niet op tijd klaar en, ook al worden ze kleiner, nog altijd groter dan noodzakelijk. Omdat het maar zo’n kleine ruimte hoefde te zijn hebben we gekeken of we niet ergens een gat in het pand konden maken om daar zijn kapsalon te realiseren.

Op een goed moment bedacht ik dat we een container in de straat hebben staan waar we  briketten in opslaan waarmee we het pand verwarmen. Deze opslag is hopelijk overbodig omdat we net geïnvesteerd hebben in een nieuwe super de luxe houtvergasser met een bunker erboven waar de briketten die we zelf persen vanzelf invallen. De container staat nu al op poten in ons straatje tegenover de ingang van de winkel en bij de zijingang van het restaurant. Govert krijgt zijn voordeur (met trap) op het drukste kruispunt van ons pand en een eigen parkeerplek onder de salon!

Omdat we de laatste jaren niets hebben verdiend konden we niet investeren, een dilemma dus. We hadden een geweldig leuk plan dat we beiden dolgraag wilden realiseren. Het is ook een prima investering maar er waren dus geen middelen. Op een goed moment herinnerde ik me de opmerking van Govert dat hij gespaard had voor het opstarten van een eigen zaak dus vroeg ik hem of hij misschien een bepaalde periode huur vooruit kon betalen. Dat bleek het geval zolang de huur structureel maar hetzelfde bedrag was.

Het belangrijkste obstakel was weggenomen nu moesten we nog de mankracht regelen om de kapperscontainer te maken. In de productie kunnen we de uren niet missen ook omdat er behoorlijk wat staalwerk gedaan moet worden en we het in de metaal heel erg druk hebben. Toen hoorde ik dat Paul, die net aan de Design Academy is afgestudeerd en voor veel ontwerpers werkt, geheel en al veroorzaakt door de Coronacrisis, opeens nog maar één dag per week werk had. Ik heb hem gevraagd of hij de kapperscontainer wil maken. De kapperscontainer komt later dan Govert hoopte en had gedacht maar achteraf toch precies op tijd (er mag nu toch niet geknipt worden).  

Blij in Nederland

Door de crisis hebben we nu ook de tijd en mankracht om te schilderen, te klussen, op te knappen, te veranderen en zelfs een beetje te bouwen. Alhoewel niet iedereen even handig is maar er wel voldoende tijd is om het te leren. Door te werken aan een mooiere en fijnere omgeving voor als we weer opengaan is de sfeer optimaal! Overigens mogen we ook op dit gebied blij zijn met het Nederlandse beleid. Bij ons mogen werknemers waar het loon van gecompenseerd wordt wel werkzaamheden verrichten. In de omringende landen moet je thuis zitten als je een uitkering krijgt (het heet daar ook uitkering). Los van het feit dat het sociaal op allerlei manieren stress oplevert als mensen met elkaar thuis moeten zitten zou je het ook gewoon geïnstitutionaliseerde improductiviteit kunnen noemen.

 Ik moet eerlijk bekennen dat ik zeer kritisch ben over de genomen maatregelen dus ben ik blij dat ik Nederland woon want we hebben een progressief beleid en het valt bij ons nog best mee. Ik vraag me af, nog los van de kosten die het met zich meebrengt, hoeveel mensen er extra doodgaan in verhouding tot hoeveel mensen gered worden door de maatregelen. Ook vraag ik me af of de meeste mensen, net zoals ik, in hun nabije omgeving mensen kennen die zijn overleden of ernstig ziek zijn maar dat dit niets met corona heeft te maken. Diegenen die in mijn omgeving corona hadden zijn allemaal weer fris en fruitig. Niet echt verwonderlijk overigens want er overlijden jaarlijks alleen al meer dan dertigduizend mensen aan kanker (ook jonge sterke mensen). Maar al te rationeel zijn als er mensen doodgaan omdat ze niet voldoende geholpen kunnen worden is niet van deze tijd.

We leven in een samenleving die sinds de Tweede Wereldoorlog gevrijwaard is van rampen en rampspoed. Er zijn generaties achter elkaar opgegroeid met de gedachte dat het alleen maar beter kan en dat er zekerheid is. Als er iets misgaat ligt dit aan de overheid en zou de overheid hier dus ook iets aan moeten doen. Naar mijn idee is het een kwestie van kans berekenen; als we allemaal ons best doen dan wordt de kans op en de ernst van de tegenspoed minder en wordt het vanwege de gezamenlijke inspanning dragelijker. Desondanks is rampspoed onvermijdelijk.

Ik hoop dat de belangrijkste conclusie breed gedragen zal zijn; dat we er gewoon niet vanuit kunnen gaan dat we bij machte zijn het noodlot te tarten en dat we doodgaan als onderdeel van het leven in plaats van falen van het systeem gaan zien. En ook dat we accepteren dat de geschiedenis zich herhaalt en naarmate we met meer mensen zijn en het risico op een fatale oorlog, epidemie of welk noodlot dan ook groter wordt en dus dat met hoe meer we zijn de kans steeds groter dat we met minder eindigen. Wat mij betreft is er eigenlijk niets veranderd behalve dat we mijns inziens straks een vrij milde epidemie met verstrekkende gevolgen achter ons hebben gelaten. Ik hoop niet dat we opeens tien keer meer Ic’s gaan maken of een miljoen beademingsapparaten blijken te hebben gekocht of dat er magazijnen vol vaccins komen. Ik kan me voorstellen dat er een economische dip de geschiedenis in zal gaan maar niet dat Corona in het rijtje met de pest en de Spaanse griep zal komen.   

Crisis/economie doemdenkers

Een opvallend verschijnsel in mijn omgeving is dat er best veel mensen zijn die ‘hoe het nu is’ nemen als uitganspunt voor de (nabije) toekomst. Heel merkwaardig want volgens mij is het vrij zeker dat we nu in een dip zitten en dat het dus alleen maar beter kan worden. Zelfs als de samenleving blijvend verandert, wordt het alleen maar beter van af nu. Ik denk overigens dat over niet al te lange tijd alles precies zo is als voor de crisis.

In Nederland, en ik denk heel Europa, overheerst de gedachte dat de werknemer te allen tijde zijn loon moet behouden en niet hoeft mee te betalen aan een crisis behalve als hij of zij werkeloos wordt. Daar is het Nederlandse beleid ook op gericht; je krijgt steun mits je niemand ontslaat in die periode. Daar is, vanuit een solidariteitsgedachte, best wat tegenin te brengen, zeker als je nagaat dat die werknemers allemaal thuis zitten en niet (mogen) consumeren. Ze potten hun salaris, voor zover het niet op internet en in de bouwmarkt wordt uitgegeven, dus op. Economisch gezien is dat best een voordeel omdat hiermee de vraag nu nog enigszins op peil blijft. Als straks de maatregelen versoepeld worden of geheel komen te vervallen gaan er opeens tot op het bot gemotiveerde consumenten op pad om zichzelf eindelijk weer eens consumptief te vermaken. Dan wordt er wat er nu minder uitgegeven wordt alsnog over de balk gesmeten.

Dit is volstrekt tegengesteld aan de laatste kredietcrisis, toen de banken in Amerika en Europa verschillende keren de rente verhoogden en de hypotheeklasten daardoor in één keer fors omhooggingen. Voor sommigen betekende dit dat in plaats van de helft van het salaris het hele salaris aan hypotheeklasten op ging. In Amerika kan je dan gewoon het huis aan de bank geven wat massaal gebeurde. Het probleem is dan het probleem van de bank niet meer van de consument.

In plaats van de conclusie te trekken dat hypotheken tot de basisbehoefte behoren en rente dus niet snel mag stijgen werd de schuld in de schoenen van de hypotheeknemer geschoven. Die mochten vanaf toen minder lenen. In Nederland werden de hypotheekregels ook aangescherpt. In plaats van dat je 10% extra mag lenen om bijvoorbeeld in een keuken te investeren mocht je maar 90% financieren en moet je dus eerst 10% zelf sparen. Omdat een veel groter gedeelte van je salaris aan huur uitgegeven mag worden kunnen mensen net de huur voldoen maar niet sparen en zullen ze nooit een huis kunnen kopen.  

Naast dat dit verschrikkelijk oneerlijk is heeft dit ook grote gevolgen voor de economie gehad. Er is een enorme hoeveelheid geld aan de markt onttrokken.  Eigenlijk heb ik hier net zo weinig verstand van als economen (die hebben ook zelden gelijk) maar ik denk dat het maken van een vergelijking tussen de bankencrisis en de coronacrisis niet zinnig is. Ik bedenk me nu dat de bankencrisis in Europa uiteindelijk eigenlijk ook erg meeviel! Voor ons was het zelfs best een bijzonder moment, we hebben toen ons pand gekocht en zijn aan het avontuur van ons pand begonnen waar we nog middenin zitten!

Het hotel en meer

We hebben nog een project en voordeel: ‘het hotel’. We willen uiterlijk in oktober de eerste gasten ontvangen. Omdat we de financiering voor het hotel toen het een poos geleden nog allemaal goed ging geregeld hebben kunnen we nu, ook al lijkt de wereld in elkaar te storten, investeren in de toekomst. Dat is misschien wel hetgeen waarvan ik me op dit moment het meest van bewust ben en waar ik elke dag weer blij van wordt; we zijn eigenlijk altijd mooie dingen aan het maken.

Voor onszelf werken we op dit moment, midden in de Coronacrisis, aan het kleinste huisje. een kapperscontainer en het hotel. In de werkplaats wordt er gewerkt aan een nieuwe winkel in Heemstede voor Bakker van Vessem met het Van Abbemuseum en  Eindhoven Airport maken we grote cultuurvitrines die de reizigers die hopelijk straks weer zullen komen gaan verblijden, een oud eiken tegelkast voor de Frozen Fountain, een serie special edition eenmallampen en nog veel meer. Een gevarieerd productieproces, zoals bij ons, waar ambacht centraal staat en er veel gevraagd wordt van werknemers is juist vanwege de grilligheid van de mens heel kwetsbaar. Hier staat tegenover dat iets maken en af hebben extreem veel voldoening geeft.

Bakker van Vessem, Heemstede

Vitrines Eindhoven Airport

Oud eiken dressoir

Special edition eenmallampen

Berkenstammenkasten

<<terug naar blogberichten

This post is also available in: EN

« Terug naar blogberichten
Laden...
Terug naar boven